Rechten en plichten van ondernemers bij accepteren van betaalkaarten
Ondernemers bepalen in principe zelf welke betaalmiddelen ze van hun klanten accepteren: contant geld, debitkaarten (betaalpassen/pinpassen/bankpassen), creditkaarten, girale betalingen (bijvoorbeeld via iDEAL of met een mobiel betaalverzoek, zoals een Tikkie) en in de toekomst wellicht digitale euro’s. Hieronder richten we ons op pinpassen en creditkaarten, want daarvoor gelden enkele specifieke nieuwe regels die om enige uitleg vragen.
Een ondernemer die zijn klanten met een pinpas of creditkaart laat betalen, heeft altijd het recht om van klanten uit de Europese Economische Ruimte (EER) bepaalde kaartsoorten te weigeren, met name creditkaarten, prepaid-kaarten en business-kaarten uit de EER. Ondernemers kunnen aan hun betaaldienstverlener (‘acquirer’) of aan hun leverancier van betaalautomaten vragen hoe ze één of meer van deze kaartsoorten uit de EER automatisch kunnen uitsluiten op hun betaalautomaten.
Verschillende tarieven kunnen keuze bepalen
Een betaaldienstverlener kan per kaartmerk en kaartsoort een ander transactietarief rekenen maar die kan ook één allesomvattend transactietarief (‘blended fee’) toepassen, ongeacht het merk en type betaalkaart.
Belangrijk voor ondernemers is dat ze de keuze hebben om creditkaarten van Europeanen te weigeren, omdat ze daarvoor vaak een hoger tarief moeten betalen (namelijk een percentage van het bonbedrag bij gescheiden kaarttarieven, terwijl in dat geval voor pinnen meestal een vast klein bedrag geldt).
Laat klanten echter vooral betalen zoals ze dat zelf graag willen. Sommige buitenlanders hebben alleen een creditkaart op zak. Als de ondernemer geen creditkaarten accepteert, dan moeten die klanten contant betalen (ook duur) of ze moeten helemaal afzien van de aankoop. De ondernemer betaalt uiteindelijk alleen het tarief voor een creditkaart wanneer een klant daar echt mee betaalt.
De Honor All Cards regel
Pinpassen en creditkaarten dragen naast het logo van de uitgevende bank ook het logo van een internationaal kaartmerk. Daarmee kan de pashouder in principe overal ter wereld betalen. De kaartmerken willen graag dat ondernemers wereldwijd alle kaartsoorten van hun merk online én offline accepteren, zowel debit-, credit-, prepaid– als business-kaarten. Dat noemen ze de Honor All Cards regel (HACR, ofwel ‘accepteer alle kaartsoorten’). Het is een verplichting die de ondernemer kan worden opgelegd in het acceptatiecontract met zijn betaaldienstverlener.
Europeanen beschikken doorgaans over een pinpas maar buitenlanders van buiten Europa hebben vaak alleen een creditkaart op zak. De HACR heeft onder andere tot doel dat een Amerikaan met een creditkaart en een Nederlander met een gewone pinpas overal ter wereld kunnen betalen waar het kaartmerk wordt geaccepteerd, ook in Nederland.
Waar staat die HACR?
Betaaldienstverleners moeten van de internationale kaartmerken in principe de HACR-verplichting opnemen in de acceptatiecontracten die ze met ondernemers afsluiten. In bestaande overeenkomsten tussen Nederlandse betaaldienstverleners en ondernemers staat echter vaak nog niets over de HACR. Daarom stellen de betaaldienstverleners bij verlenging van een contract en in nieuwe contracten vaak de HACR als standaardbepaling voor. Soms staat de HACR in de algemene voorwaarden van de betaaldienstverlener.
Misschien heeft een ondernemer al een contract getekend waarin de HACR is opgenomen; dan is die daar ook aan gebonden.
Welke uitzonderingen op de HACR zijn er mogelijk?
Een ondernemer heeft altijd het recht om bij een nieuw contract of bij contractverlenging de acceptatie van bepaalde kaartmerken uit te sluiten en – op grond van Europese regelgeving – bepaalde kaartsoorten van alle kaartmerken uit te sluiten (zoals ‘alle creditkaarten uit de EER’).
Keuzemogelijkheden Oude situatie Nieuwe situatie
Alleen debitkaarten WEL NIET
Limited acceptance:
alleen debitkaarten uit de EER
van een bepaald kaartmerk en
alle kaartsoorten van dat
Kaartmerk van buiten de EER NIET WEL
Full acceptance:
alle kaartsoorten wereldwijd
van een bepaald kaartmerk WEL WEL
Moeten betaaldienstverleners het uitsluiten van bepaalde kaartmerken en -soorten technisch ondersteunen?
Om het nog ingewikkelder te maken voor de ondernemer: een betaaldienstverlener heeft op zijn beurt in principe het recht om de mogelijkheid tot het uitsluiten van een kaartmerk of kaartsoort niet technisch te ondersteunen op zijn betaalautomaten. De ondernemer zou dan zelf aan de kassa moeten zorgen dat klanten niet betalen met die kaarten, wat nauwelijks denkbaar is. In Nederland is daarom afgesproken dat betaaldienstverleners de mogelijkheid om bepaalde kaartmerken en daarbinnen bepaalde kaartsoorten uit te sluiten, technisch zullen ondersteunen. Als een betaaldienstverlener die afspraak niet wil nakomen, kan de ondernemer ook overstappen naar een andere aanbieder die dit wél technisch ondersteunt.
Heldere communicatie cruciaal voor keuzevrijheid
In zijn algemeenheid geldt dus: binnen de wettelijke grenzen is er keuze, zowel voor de ondernemer als de betaaldienstverlener. Die keuze moet helder en transparant gecommuniceerd worden om onduidelijke en ongewenste situaties te voorkomen, zoals de suggestie dat altijd en overal creditkaarten verplicht geaccepteerd zouden moeten worden.
Moeten betaaldienstverleners het uitsluiten van bepaalde kaartmerken en -soorten technisch ondersteunen?
Om het nog ingewikkelder te maken voor de ondernemer: een betaaldienstverlener heeft op zijn beurt in principe het recht om de mogelijkheid tot het uitsluiten van een kaartmerk of kaartsoort niet technisch te ondersteunen op zijn betaalautomaten. De ondernemer zou dan zelf aan de kassa moeten zorgen dat klanten niet betalen met die kaarten, wat nauwelijks denkbaar is. In Nederland is daarom afgesproken dat betaaldienstverleners de mogelijkheid om bepaalde kaartmerken en daarbinnen bepaalde kaartsoorten uit te sluiten, technisch zullen ondersteunen. Als een betaaldienstverlener die afspraak niet wil nakomen, kan de ondernemer ook overstappen naar een andere aanbieder die dit wél technisch ondersteunt.
Heldere communicatie cruciaal voor keuzevrijheid
In zijn algemeenheid geldt dus: binnen de wettelijke grenzen is er keuze, zowel voor de ondernemer als de betaaldienstverlener. Die keuze moet helder en transparant gecommuniceerd worden om onduidelijke en ongewenste situaties te voorkomen, zoals de suggestie dat altijd en overal creditkaarten verplicht geaccepteerd zouden moeten worden.
Bron: pin.nl
